MÐruvallab¢k en s£ styttri ¡ Konungsb¢k
fr fyrsta fj¢rÐungi fimmt ndu aldar. Af Bandamannasgu eru
til r£mlega 30 papp¡rshandrit. PC-tlvukl£bburinn P¢sth¢lf
3362 123 Reykjav¡k S¡mi: 91-78002 St¢Ð aÐ uppskrift
èessarar sgu og ber byrgÐ dreifingu hennar.
Fyrst dreift ¡ jan£ar 1992. Benedikt Smundsson Kt. 270367-5189
Smundur Bjarnason Kt. 130942-4079 *01 1. 1. àfeigur ht maÐur
er bj¢ vestur ¡ MiÐfirÐi èeim b
er aÐ Reykjum heitir. Hann var Sk¡Ðason en m¢Ðir
hans ht Gunnlaug. M¢Ðir hennar var J rngerÐur, d¢ttir
àfeigs J rngerÐarsonar norÐan £r SkrÐum. Hann
var kvntur maÐur og ht çorgerÐur kona hans og var Valad¢ttir,
ttst¢r kona og hinn mesti kvenskrungur. àfeigur var spekingur
mikill og hinn mesti r ÐagerÐamaÐur. Hann var ¡ llu
mikilmenni en ekki var honum fj rhagurinn hgur, tti lendur miklar
en minna lausaf. Hann sparÐi viÐ engan mann mat en è¢
var mjg fngum èaÐ er til b£sins èurfti
aÐ hafa. Hann var èingmaÐur Styrmis fr µsgeirs
er è è¢tti mestur hfÐingi vestur èar.
àfeigur tti son viÐ konu sinni er Oddur ht. Hann var
vnn maÐur og br tt vel menntur. Ekki hafÐi hann mikla st
af fÐur s¡num. Engi var hann verklundarmaÐur. Vali ht maÐur
er èar ¢x upp heima hj àfeigi. Hann var vnn maÐur
og vinsll. Oddur ¢x upp heima meÐ fÐur s¡num èar
til er hann var t¢lf vetra gamall. àfeigur var f l tur lngum
viÐ Odd og unni honum l¡tiÐ. S orÐr¢mur lagÐis
aÐ engi maÐur èar ¡ sveitum vri betur menntur en
Oddur. Einn t¡ma kemur Oddur aÐ m li viÐ fÐur sinn og
beiÐir hann fj rframlaga "og vil eg fara brott hÐan.
Er è leiÐ," sagÐi hann, "aÐ è£
leggur til m¡n litla smd. Er eg og ekki nytsamlegur yÐru r Ði."
àfeigur segir: "Ekki mun eg minnka tillg viÐ èig £r
èv¡ sem è£ hefir til unniÐ. Mun eg og èv¡
nst gera og muntu è vita hvert fullting èr er aÐ
èv¡." Oddur sagÐi aÐ l¡tt m tti hann viÐ
èaÐ styÐjast mega og skilja viÐ èaÐ taliÐ.
Annan dag eftir tekur Oddur vaÐ af èili og ll veiÐarfri
og t¢lf lnar vaÐm ls. Hann gengur n£ ¡ brott
og kveÐur engan mann. Hann fer £t Vatnsnes og rÐst
èar ¡ sveit meÐ vermnnum, èiggur aÐ èeim
hagrÐi èau sem hann èarf nauÐsynlegast aÐ l
ni og leigu. Og er èeir vissu tt hans g¢Ða en var vinsll
sj lfur è htta èeir til èess aÐ eiga aÐ
honum. Kaupir hann n£ allt ¡ skuld og er meÐ èeim
èau misseri ¡ fiskiveri og er svo sagt aÐ èeirra
hlutur vri ¡ besta lagi er Oddur var ¡ sveit meÐ. çar
var hann èrj vetur og èrj£ sumur og var è
svo komiÐ aÐ hann hafÐi è aftur goldiÐ hverjum
èaÐ er tti en è¢ hafÐi hann aflaÐ
sr g¢Ðs kaupeyris. Aldrei vitjaÐi hann fÐur s¡ns
og svo l ta hvorir sem engu ttu viÐ aÐra aÐ skylda. Oddur
var vinsll viÐ s¡na flaga. çar kemur aÐ hann rÐst
¡ flutningar norÐur til Stranda meÐ farma og kaupir sr ¡
ferju, aflar è svo fj r. N£ grÐir hann br tt f
èar til er hann einn ferjuna og heldur n£ svo
milli MiÐfjarÐar og Stranda nokkur sumur. Tekur hann n£ aÐ
hafa vel f. çar kemur enn aÐ honum leiddist sj athfn.
N£ kaupir hann ¡ skipi og fer utan og er n£ ¡ kaupferÐum
um hr¡Ð og tekst enn vel til èessa og liÐmannlega.
VerÐur honum n£ gott bÐi til fj r og mannheilla. çessa
iÐn hefir hann n£ fyrir stafni èar til er hann
einn knrr og mestan hlut hafnar, er n£ ¡ kaupferÐum
og gerist st¢rauÐigur maÐur og gtur. Hann var oft meÐ
hfÐingjum og tignum mnnum utanlands og virÐist èar vel
sem hann var. N£ gerir hann svo auÐgan aÐ hann
tvo knrru ¡ kaupferÐum. Og svo er sagt aÐ engi maÐur
vri èann t¡ma ¡ kaupferÐum s er jafnauÐigur
vri sem Oddur. Hann var og farslli en aÐrir menn. Aldrei kom hann
norÐar skipi s¡nu en EyjafjrÐ og eigi vestar
en ¡ Hr£tafjrÐ. *02 2. 2. çess er getiÐ eitthvert
sumar aÐ Oddur kemur skipi s¡nu Hr£tafjrÐ
viÐ BorÐeyri og tlar aÐ vera hr um veturinn. ç
var hann beÐinn af vinum s¡num aÐ staÐfestast hr og
eftir bn èeirra gerir hann svo, kaupir land ¡ MiÐfirÐi
èaÐ er Mel heitir. Hann eflir èar mikinn
b£naÐ og gerist rausnarmaÐur ¡ b£inu og er svo
sagt aÐ eigi è¢tti um èaÐ minna vert en um ferÐir
hans Ður og n£ var engi maÐur jafn gtur sem Oddur
var fyrir norÐan land. Hann var betri af f en flestir menn aÐrir,
g¢Ður £rlausna viÐ è er hans èurftu
og ¡ n nd honum voru en fÐur s¡num gerÐi hann aldrei
hagrÐi. Skip sitt setti hann upp ¡ Hr£tafirÐi. çaÐ
er sagt aÐ engi maÐur vri jafnauÐigur hr Öslandi
sem Oddur heldur segja menn hitt aÐ hann hafi eigi tt minna f
en èr¡r èeir er auÐgastir voru. Ö llu lagi
var hans f mikiÐ, gull og silfur, jarÐir og ganganda f. Vali
frndi hans var meÐ honum hvort sem hann var hr landi
eÐa utanlands. Oddur situr n£ ¡ b£i s¡nu meÐ
sl¡ka smd sem n£ er fr sagt. MaÐur er nefndur Gl£mur.
Hann bj¢ SkriÐinsenni. çaÐ er milli Bitru
og KollafjarÐar. Hann ttir è konu er ç¢rd¡s
ht. H£n var d¢ttir µsmundar hrulangs, fÐur Grettis
µsmundarsonar. àspakur ht son èeirra. Hann var mikill
maÐur vexti og sterkur, ¢dll og uppivÐslumikill, var br
tt ¡ flutningum milli Stranda og norÐursveita, gervilegur maÐur
og gerist rammur aÐ afli. Eitt sumar kom hann ¡ MiÐfjrÐ
og seldi fang sitt. Og einn dag fkk hann sr hest og reiÐ upp
Mel og hittir Odd. çeir kvddust og spurÐust almltra t¡Ðinda.
àspakur mlti: "µ è leiÐ er Oddur," segir
hann, "aÐ g¢Ð frtt fer um yÐvart r Ð. Ertu mjg lofaÐur
af mnnum og allir èykjast èeir vel komnir er meÐ èr
eru. N£ vnti eg aÐ mr muni svo gefast. Vildi eg hingaÐ
r Ðast til è¡n." Oddur segir: "Ekki ertu mjg lofaÐur
af mnnum og eigi ertu vinsll. çykir è£ hafa brgÐ
undir br£num svo sem è£ ert ttborinn til." àspakur
segir: "Haf viÐ raun è¡na en eigi sgn annarra èv¡
aÐ f tt er betur l tiÐ en efni eru til. BeiÐi eg èig
ekki gjafar aÐ. Vildi eg hafa h£s è¡n en fÐa
mig sj lfur og sj è hversu èr gest aÐ."
Oddur segir: "Miklir eruÐ èr frndur og tors¢ttir ef yÐur
bìÐur viÐ aÐ horfa en viÐ èaÐ er è£
skorar mig til viÐtku è megum viÐ
èaÐ htta veturlangt." àspakur tekur èaÐ meÐ
èkkum, fer um haustiÐ Mel meÐ feng sinn og
gerist br tt hollur Oddi, sìslar vel um b£iÐ og vinnur
sem tveir aÐrir. Oddi l¡kar vel viÐ hann. L¡Ða
èau misseri og er vorar bìÐur Oddur honum heima aÐ
vera og kveÐst svo betur èykja. çykir mnnum mikils um
vert hversu èessi maÐur gefst. Hann er og vinsll sj lfur og
stendur n£ b£iÐ meÐ miklum bl¢ma og èykir
engis manns r Ð virÐulegra vera en Odds. Einn hlut èykir
mnnum aÐ skorta, aÐ eigi s r Ð hans meÐ allri smd, aÐ
hann er maÐur goÐorÐslaus. Var èaÐ è
mikill siÐur aÐ taka upp nì goÐorÐ eÐa kaupa
og n£ gerÐi hann svo. SfnuÐust honum skj¢tt èingmenn.
Voru allir til hans f£sir. Og er n£ kyrrt um hr¡Ð.
*03 3. 3. Oddi hugnar vel viÐ àspak, lt hann mjg r Ða
fyrir b£inu. Hann var bÐi hraÐvirkur og mikilvirkur og èarfur
b£inu. L¡Ður af veturinn og hugnar Oddi n£ betur
viÐ àspak en fyrr èv¡ aÐ n£ hefst hann
aÐ fleira. µ haustum heimtir hann f af fjalli og urÐu g¢Ðar
heimtur, missti engis sauÐar. L¡Ður n£ af veturinn
og vorar. Lìsir Oddur èv¡ aÐ hann tlar utan um
sumariÐ og segir aÐ Vali frndi hans skal taka èar viÐ
b£i. Vali segir: "Svo er h ttaÐ frndi aÐ eg er ekki èv¡
vanur og vil eg heldur annast um f okkar og kaupeyri." Oddur snìr
n£ aÐ àspaki og biÐur hann taka viÐ b£i.
àspakur segir: "çaÐ er mr ofr Ð è¢ aÐ
n£ flytjist fram er è£ ert viÐ." Oddur leitar eftir
en àspakur fer undan og er è¢ ¢Ðf£si
til. Og èar kemur aÐ hann biÐur Odd r Ða ef hann heitir
honum sinni sj og trausti. Oddur segir aÐ hann skal svo
fara meÐ hans eign sem hann verÐur mestur maÐur af og vinslastur,
sagÐist èaÐ reynt hafa aÐ eigi mun annar maÐur betur
kunna n vilja hans f varÐveita. àspakur biÐur n£
hans valdi vera. L£ka n£ svo talinu. Oddur bìr n£
skip sitt og ltur bera vru til. çetta frttist og er margtalaÐ
um. Oddur èurfti eigi langan b£naÐ. Vali fer meÐ honum.
Og è er hann er alb£inn leiÐa menn hann til skips.
àspakur leiddi hann ¡ lengra lagi. µttu èeir
mart aÐ tala. Og er skammt var til skips è mlti Oddur:
"N£ er s einn hlutur er ¢skilaÐ er." "HvaÐ er
èaÐ?" segir àspakur. "Ekki er sÐ fyrir goÐorÐi
m¡nu," segir Oddur, "og vil eg aÐ è£ takir viÐ."
"µ èessu er engi gerning," segir àspakur, "er eg ekki
til èess fr. Hefi eg è¢ meira hendur tekist
en l¡klegt s aÐ eg valdi eÐa vel leysi. Er èar engi
maÐur jafnvel til fallinn sem faÐir èinn. Er hann hinn mesti
m lamaÐur og forvitri." Oddur kveÐst eigi mundu honum ¡ hendur
f "og vil eg aÐ è£ takir viÐ." àspakur
fer undan og vildi è¢ feginn. Oddur segir reiÐi
s¡na ef hann tekur eigi viÐ og aÐ skilnaÐi èeirra
tekur àspakur viÐ goÐorÐinu. Fer Oddur n£ utan
og tekst vel hans ferÐ sem vandi hans var til. àspakur fer heim
og var margtalaÐ um èetta m l. çykir Oddur mikiÐ
vald hafa èessum manni ¡ hendur fengiÐ. àspakur
r¡Ður til èings um sumariÐ meÐ flokk manna og
tekst honum èaÐ vel og liÐmannlega, kann èaÐ
allt vel af hndum aÐ leysa er hann skylda lg til, r¡Ður
af èingi meÐ smd. Hann heldur kappsamlega s¡na menn og
l ta hvergi sinn hlut og er ekki mjg è gengiÐ.
Hann er g¢Ður og greiÐur viÐ alla s¡na n granna.
Hvergi èykir n£ minni rausn n risna b£inu
en Ður. Eigi skortir umsìslu og fara r Ðin vel fram.
L¡Ður n£ af sumariÐ. R¡Ður hann til leiÐar
og helgar hana. Og er leiÐ haustiÐ fer hann
fjall er menn ganga aÐ geldf og verÐa heimtur g¢Ðar.
Er r¡kt fylgt og missir engis sauÐar, hvorki fyrir s¡na
hnd n Odds. *04 4. 4. Svo bar til um haustiÐ aÐ àspakur
kom norÐur ¡ V¡Ðidal, SvlustaÐi. çar
bj¢ kona s£ er Svala ht. çar var honum veittur beinleiki.
H£n var vn kona og ung. H£n talar t¡l àspaks
og biÐur hann sj um r Ð sitt "hefi eg èaÐ frtt
aÐ è£ ert b£maÐur mikill." Hann t¢k èv¡
vel og tala èau mart. Fllst hvort Ðru vel ¡ geÐ
og l¡tast èau vel til og bl¡Ðlega. Og èar
kemur tali èeirra aÐ hann spyr hver r Ða eigi fyrir kosti
hennar. "Engi maÐur er mr skyldri," segir h£n, "s er nokkurs
er verÐur, en ç¢rarinn LangdlagoÐi hinn spaki." S¡Ðan
r¡Ður àspakur til fundar viÐ ç¢rarin og
er èar tekiÐ viÐ honum vel aÐ eins. Hann hefir n£
uppi sitt erindi og biÐur Svlu. ç¢rarinn segir: "Ekki
kann eg aÐ girnast til è¡ns mgis. Er margtalaÐ um
è¡nar meÐferÐir. Kann eg èaÐ sj aÐ
ekki m ¡ tveim hndum hafa viÐ sl¡ka menn, verÐur
annaÐhvort aÐ taka upp b£ hennar og l ta hana fara hingaÐ,
ella munuÐ èiÐ gera sem ykkur l¡kar. N£ mun
eg mr engu af skipta og kalla eg ekki èetta mitt r Ð." Eftir
èetta fer àspakur brott og kemur
SvlustaÐi og segir henn svo b£iÐ. N£ gera èau
r Ð sitt og fastnar h£n sig sj lf og fer h£n meÐ honum
Mel en èau eiga b£ SvlustÐum og f
menn til fyrir aÐ vera. N£ er àspakur Mel
og hlt rausn ¡ b£inu. Hann è¢tti è¢
vera ¢dldarmaÐur mikill. N£ l¡Ður af veturinn
og um sumariÐ kom Oddur £t ¡ Hr£tafirÐi. HafÐi
honum enn orÐiÐ gott til fj r og mannheilla, kemur heim
Mel og l¡tur yfir eignir s¡nar, èykir vel varÐveist
hafa og gest vel aÐ. L¡Ður n£ sumariÐ.
çaÐ er eitt sinn aÐ Oddur vekur til viÐ àspak
aÐ vel muni falliÐ aÐ hann tki viÐ goÐorÐi s¡nu.
àspakur segir: "J ," segir hann, "èar er s hlutur er
eg var ¢f£sastur til meÐ aÐ fara og s¡st til fr.
Er eg èess og alb£inn en èaÐ tla eg mnnum è¢
t¡Ðast aÐ èaÐ s gert annaÐhvort
leiÐum eÐa èingum." Oddur segir: "çaÐ m
vel vera." L¡Ður n£ sumariÐ aÐ leiÐinni fram.
Og leiÐarmorguninn er Oddur vaknar litast hann um og sr f tt manna
¡ sk lanum. Hefur hann sofiÐ fast og lengi, spratt upp og veit
aÐ menn eru gersamlega £r sk lanum. Honum è¢tti èetta
undarlegt og talar è¢ f tt. Hann bìst um og nokkurir
menn meÐ honum, è¢tti èetta undarlegt og r¡Ða
n£ til leiÐarinnar. Og er èeir komu èar è
var èar mart manna fyrir og voru è mjg brott b£nir
og var helguÐ leiÐin. Oddi bregÐur n£ ¡ br£n,
èykir undarleg èessi tiltekja. Fara menn heim og l¡Ða
èaÐan nokkurir dagar. çaÐ var enn einn dag er Oddur
sat undir borÐi og àspakur gegnt honum og er minnst varir hleypur
Oddur undan borÐinu og aÐ àspaki og hefir reidda exi ¡
hendi sr, biÐur hann n£ laust l ta goÐorÐiÐ. àspakur
segir: "Eigi muntu èurfa meÐ svo miklu kappi aÐ skja. èegar
hefir è£ goÐorÐ er è£ vilt og vissi eg
eigi er èr vri alvara viÐ aÐ taka." Rtti hann è
fram hndina og fkk Oddi goÐorÐiÐ. Var n£ kyrrt um hr¡Ð
og hÐan gerist f tt meÐ èeim Oddi og àspaki. Er
àspakur heldur ìgur viÐskiptis. Grunar menn um aÐ
àspakur mundi hafa tlaÐ sr aÐ hafa goÐorÐiÐ
en eigi Oddi ef eigi hefÐi veriÐ k£gaÐ af honum aÐ
hann mtti eigi undan komast. N£ verÐur ekki af b£sumsìslunni.
Oddur kveÐur hann aÐ engu. Mltust èeir og ekki viÐ.
çaÐ var einn dag aÐ àspakur bìr ferÐ s¡na.
Oddur ltur sem hann viti èaÐ eigi. Skiljast èeir svo
aÐ hvorgi kveÐur annan. àspakur fer n£
SvlustaÐi til b£s s¡ns. Oddur ltur n£ sem ekki
s aÐ orÐiÐ og er n£ kyrrt um hr¡Ð. çess
er getiÐ aÐ um haustiÐ fara menn fjall og skaut
mjg ¡ tv horn um heimtur Odds fr èv¡ er veriÐ
hafÐi. Hann skorti aÐ haustheimtu fj¢ra tigu geldinga og è
alla er bestir voru af f hans. Er n£ v¡Ða leitaÐ um
fjll og heiÐar og finnast eigi. Undarlegt è¢tti èetta
vera èv¡ aÐ Oddur è¢tti fauÐnumaÐur
meiri en aÐrir menn. Svo mikill atrekandi var ger um leitina aÐ
bÐi var leitaÐ til annarra hraÐa og heima og gerÐi eigi.
Og um s¡Ðir dofnar enn yfir èessu og var è¢
margrtt um hverju gegna mundi. Oddur var ekki glaÐur um veturinn.
Vali frndi hans frtti hann hv¡ hann vri ¢glaÐur "eÐa
hvort èykir èr svo mikiÐ geldingahvarfiÐ? og ertu
eigi è mikill borÐi ef èig hryggir sl¡kt."
Oddur segir: "Eigi hryggir mig geldingahvarfiÐ en hitt èykir
mr verra er eg veit eigi hver stoliÐ hefir." "çykir èr
èaÐ v¡st," segir Vali, "aÐ èaÐ mun af orÐiÐ
eÐa hvar horfir è£ helst ?" Oddur segir:"Ekki er
èv¡ aÐ leyna aÐ eg tla àspak stoliÐ hafa."
Vali segir: "ferst n£ vin tta ykkur fr èv¡ er
è£ settir hann yfir allt èitt g¢ss. Oddur kvaÐ
èaÐ veriÐ hafa hiÐ mesta glaprÐi og vonum betur
tekist hafa. Vali mlti: "margra manna m l var èaÐ aÐ èaÐ
vri undarlegt. N£ vil eg aÐ è£ sn£ir eigi
svo skj¢tt m linu til fellis honum. Er èaÐ htt viÐ
orÐi aÐ ¢merkilega èyki verÐa. N£ skulum
viÐ èv¡ saman kaupa," segir Vali, "aÐ è£
skalt mig l ta fyrir r Ða hversu aÐ er fariÐ en eg skal verÐa
v¡s hins sanna." N£ kaupa èeir èessu. Vali bìr
n£ ferÐ s¡na og fer meÐ varning sinn, r¡Ður
£t til Vatnsdals og Langadals og selur varninginn. Var hann vinsll
og tillagag¢Ður. Hann fer n£ leiÐ s¡na èar
til er hann kemur SvlustaÐi og fkk èar g¢Ðar
viÐtkur. àspakur var allk tur. Vali bj¢st èaÐan
um morguninn. àspakur leiddi hann £r garÐi og frtti margs
fr Oddi. Vali sagÐi gott af hans r Ði. àspakur lt?vel
yfir honum og kvaÐ hann vera rausnarmann mikinn "eÐa er hann fyrir
skÐum orÐinn ¡ haust?" Vali kvaÐ èaÐ satt
vera. "Hverjar eru getur um sauÐahvarfiÐ? Hefir Oddur
lengi fgefinn veriÐ hr til." Vali segir: "Eigi er èaÐ
eina leiÐ. Sumir tla aÐ vera muni af mannavldum." àspakur
segir: "àtlanda er sl¡kt og er eigi margra brgÐ." "Svo
er og," segir Vali. àspakur mlti: "Hefir Oddur nokkurar getur
?" Vali mlti: "F talaÐur er hann til en è¢ er fjlrtt
um af Ðrum mnnum hverju gegna muni." "èaÐ er eftir vonum,"
segir àspakur. "µ è leiÐ er," segir Vali,
"er è¢ hfum viÐ èetta talaÐ, aÐ èaÐ
vilja sumir kalla eigi ¢vnt aÐ vera muni af è¡num
vldum. Draga menn èaÐ saman er èiÐ skilduÐ stuttlega
en hvarfiÐ varÐ eigi miklu s¡Ðar." àspakur segir:
"Eigi varÐi mig aÐ è£ mundir sl¡kt mla og ef
viÐ vrum eigi sl¡kir vinir è mundi eg èessa
s rlega hefna." Vali segir: "Eigi èarftu èessa aÐ dylja
eÐa svo ¢Ður viÐ aÐ verÐa. Eigi mun èetta
af èr bera og hefi eg sÐ yfir r Ð èitt og s eg
èaÐ aÐ miklu hefir è£ meiri fng en l¡klegt
s aÐ vel muni fengiÐ." àspakur segir: "Eigi mun svo reynast
og eigi veit eg hvaÐ tala fjandmenn vorir er sl¡kt tala vinirnir."
Vali segir: "çetta er og ekki af fjandskap mlt af mr viÐ èig
er è£ heyrir einn . N£ ef è£ gerir
svo sem eg vil og gangir viÐ fyrir mr è mun èr
ltt falla èv¡ aÐ eg skal setja r Ð til èess.
Eg hefi seldan varning minn v¡Ða um sveitir. Mun eg segja aÐ
è£ hafir viÐ tekiÐ og keypt èr meÐ sl
tur og aÐra hluti. Mun èaÐ engi maÐur mistr£a.
Skal eg svo til haga aÐ èr verÐi engi ¢smd aÐ
èessu ef è£ fylgir m¡nu r Ði aÐ." àspakur
sagÐist eigi mundu viÐ ganga. "ç mun fara verr," segir
Vali, "og veldur è£ sj lfur." S¡Ðan skiljast èeir
og fer Vali heim. Oddur spyr hvers hann hefÐi v¡s orÐiÐ
um sauÐahvarfiÐ. Vali lt sr f tt um finnast. Oddur mlti: "N£
èarf eigi viÐ aÐ dyljast aÐ àspakur hefir stoliÐ
èv¡ aÐ è£ mundir hann gjarna undan bera ef
è£ mttir." Er n£ kyrrt um veturinn. Og er voraÐi
og stefnudagar komu è fer Oddur meÐ tuttugu menn èar
til er hann kom mjg aÐ garÐi SvlustÐum." ç
mlti Vali viÐ Odd: "N£ skuluÐ èr l ta taka niÐur
hesta yÐra en eg mun r¡Ða til h£ss og hitta àspak
og vita aÐ hann vilji sttast og èurfi m liÐ eigi fram aÐ
hafa." N£ gera èeir svo. Vali r¡Ður heim. Ekki var
manna £ti. Opnar voru dyr. Gengur Vali inn. Myrkt var ¡ h£sum.
Og er minnst varir hleypur maÐur £r setinu og hggur milli herÐa
Vala svo aÐ hann fll èegar. Vali mlti: "ForÐa èr
vesall maÐur èv¡ aÐ Oddur er skammt fr garÐi
og tlar aÐ drepa èig. Send konu è¡na
fund Odds og segi h£n aÐ viÐ sum s ttir og hafir è£
gengiÐ viÐ m linu en eg s farinn aÐ fj rreiÐum m¡num
£t ¡ dali." ç mlti àspakur: "çetta
er hiÐ versta verk orÐiÐ. HafÐi eg Oddi èetta tlaÐ
en eigi èr." Svala hittir n£ Odd og segir è
s tta àspak og Vala "og baÐ Vali èig aftur hverfa." Oddur
tr£ir èessu og r¡Ður heim. Vali lt l¡f sitt
og var flutt l¡k hans Mel. Oddi è¢ttu èetta
mikil t¡Ðindi og ill. Fr hann af èessu ¢virÐing
og è¢tti slyslega tekist hafa. N£ hverfur àspakur
brott svo aÐ eigi vita menn hvaÐ af honum verÐur. *05 5. 5.
N£ er fr èv¡ aÐ segja aÐ Oddur bìr
m l èetta til èings og kveÐur heiman b£a. çaÐ
verÐur til t¡Ðinda aÐ maÐur andast £r kvÐinni.
Oddur kveÐur annan ¡ staÐinn. Fara menn n£ til èings
og er èar kyrrt framan til d¢ma. Og er d¢mar fara £t
hefir Oddur fram v¡gsm liÐ og tekst honum èaÐ greitt
og er n£ boÐiÐ til varna. Skammt ¡ brott fr d¢munum
s tu èeir hfÐingjarnir, Styrmir og ç¢rarinn, meÐ
flokk sinn. ç mlti Styrmir viÐ ç¢rarin: "N£
er til varna boÐiÐ um v¡gsm liÐ. EÐa viltu nokkur
andsvr veita èessu m li?" ç¢rarinn segir: "Engu mun
eg mr èar af skipta èv¡ mr sìnist Odd n¢g
nauÐsyn til reka aÐ mla eftir sl¡kan mann sem Vali var en
s fyrir hafÐur aÐ eg tla aÐ s hinn versti maÐur."
"J ," segir Styrmir, "eigi er maÐurinn g¢Ður v¡st en
è¢ er èr nokkur vandi viÐ hann." "Ekki
hirÐi eg èaÐ," segir ç¢rarinn. Styrmir mlti:
"µ hitt er aÐ l¡ta aÐ yÐvart vandrÐi mun verÐa
og è miklu meira og torveldara ef hann verÐur sekur og
sìnist mr sj m l vera og leitum ¡ nokkurra r Ða
èv¡ aÐ sj um viÐ b Ðir vrn ¡ m linu." "Fyrir
lngu s eg èaÐ," segir ç¢rarinn, "og l¡st
mr è¢ eigi r Ðlegt aÐ seinka m liÐ." Styrmur mlti.
"Til è¡n kemur è¢ mest og èaÐ munu
menn tala aÐ èr verÐi l¡tilmannlega ef fram fer m
liÐ en vrnin s brìn. Er èaÐ og m la sannast aÐ
vel vri è¢tt Oddur vissi aÐ fleiri eru nokkurs verÐir
en hann einn. TreÐur hann oss alla undir f¢tum og èingmenn
vora svo aÐ hans eins er getiÐ. Sakar eigi aÐ hann reyni hversu
lgknn hann er." ç¢rarinn segir: "ç£ skalt r
Ða og èr mun eg aÐ veita. En eigi er èetta g¢Ðvnlegt
og mun illan enda eiga." "Ekki m aÐ èv¡ fara," segir
Styrmir, sprettur upp og gengur aÐ d¢mnum, spyr hvaÐ èar
fari fram m lum manna. Honum er èaÐ sagt. Styrmir mlti: "Svo
er h ttaÐ Oddur aÐ varnir eru fundnar ¡ m li è¡nu
og hefir è£ rangt til b£iÐ m liÐ, kvatt heiman
t¡u b£a. Er èaÐ lgleysa. µttir è£
èaÐ èingi aÐ gera en eigi ¡ hraÐi.
Ger n£ annaÐhvort, gakk fr d¢minum viÐ svo b£iÐ
eÐa vr munum fra fram vrnina." Oddur èagnar og hugsar m liÐ,
finnur aÐ satt er, gengur fr d¢minum meÐ flokk sinn
og heim til b£Ðar. Og er hann kemur ¡ b£ÐarsundiÐ
è gengur maÐur ¡ m¢t honum. S er viÐ
aldur. Hann var ¡ svartri ermak pu og var h£n komin aÐ
sliti. Ein var ermur k punni og horfÐi s£
bak aftur. Hann hafÐi ¡ hendi staf og brodd ¡, hafÐi
s¡Ða hettuna og rak undan skyggnur, stappaÐi niÐur stafnum
og f¢r heldur bj£gur. çar var kominn àfeigur karl,
faÐir hans. ç mlti àfeigur: "Snemma gangiÐ
èr fr d¢mum," segir hann, "og er yÐur eigi einn
hlutur vel gefinn aÐ svo er allt snarlegt og snfurlegt um yÐur.
EÐa er hann sekur, àspakur?" "Nei," segir Oddur, "eigi er hann
sekur." àfeigur mlti: "Eigi er èaÐ hfÐinglegt aÐ
ginna mig gamlan. EÐa hv¡ mundi hann eigi sekur? Var hann eigi
sannur aÐ skinni?" "Sannur v¡st," segir Oddur. "HvaÐ er
è ?" segir àfeigur. "Eg hugÐi aÐ hann mtti b¡ta
skin. EÐa var hann eigi banamaÐur Vala?" "Engin mlir èv¡
¡ m¢t," segir Oddur. àfeigur mlti: "Hv¡ er hann
è ei sekur?" Oddur segir: "Vrn fannst ¡ m linu og fll
niÐur." àfeigur mlti: "Hv¡ mundi vrn finnast ¡
m li svo auÐigs manns?" "çaÐ klluÐu èeir aÐ
rangt vri heiman b£iÐ," segir Oddur. "Eigi mun èaÐ
vera er è£ f¢rst meÐ m liÐ," segir àfeigur.
"En vera kann aÐ èr s meir lagÐur fsn£Ður og
ferÐir en algott tilstilli um m laferli. En è¢ tla eg
aÐ è£ berir n£ eigi satt upp fyrir mig." Oddur segir:
"Eg hirÐi aldrei hvort è£ tr£ir eÐa eigi." "Svo
kann vera," segir àfeigur, "en èegar vissi eg er è£
f¢rst heiman £r hraÐi aÐ rangt var til b£iÐ
m liÐ. En è£ è¢ttist èr rinn einn
og vildir engan mann aÐ spyrja. N£ muntu og vera èr n¢gur
einn um èetta m l. Er n£ bÐi aÐ èr mun vel
takast enda er sl¡kum allvant um er allt èykir l gt hj
sr." Oddur segir: "çaÐ er è¢ sìnna aÐ
eigi verÐi aÐ èr gagn." àfeigur mlti: "S£
ein er n£ hj lpin ¡ è¡nu m li ef è£
nìtur m¡n viÐ. EÐa hversu fspar mundir è£
n£ vera ef nokkur leiÐrtti m liÐ?" Oddur segir: "Ekki sperÐi
eg f ef nokkur vildi ganga ¡ m liÐ." àfeigur mlti: "ç
l ttu koma ¡ hendur karli èessum sj¢Ð nokkurn digran
èv¡ aÐ margra manna augu verÐa fskj lg." Oddur fr
honum mikinn fsj¢Ð. ç spurÐi àfeigur:
"Hvort var fram frÐ lgvrnin eÐa eigi?" "Fyrr gengum vr fr
d¢munum, "segir Oddur. àfeigur segir: "çaÐ eina
heldur fram er è£ gerÐir ¢vitandi." N£ skiljast
èeir og gengur Oddur heim til b£Ðar sinnar. *06 6. 6.
N£ er èar til aÐ taka aÐ àfeigur karl gengur
upp vlluna og til d¢manna, kemur aÐ NorÐlendingad¢mi
og spyr hvaÐ èar fari fram m lum manna. Honum er sagt aÐ
sum voru dmd en sum b£in til reifingar. "HvaÐ l¡Ður
um m l Odds sonar m¡ns eÐa er èv¡ lokiÐ n£?"
"LokiÐ sem mun," segja èeir. àfeigur mlti: "Er hann
sekur orÐinn, àspakur?" "Nei," segja èeir, "eigi er hann
èaÐ." "HvaÐ veldur èv¡?" segir àfeigur.
"Vrn fannst ¡ m linu," segja èeir, "og var rangt til b£iÐ."
"J ," segir hann àfeigur, "munuÐ èr lofa mr aÐ
ganga ¡ d¢minn?" çeir j tta èv¡. Hann gengur
¡ d¢mhringinn og sest niÐur. àfeigur mlti: "Hvort
er dmt m l Odds, sonar m¡ns?" "Dmt er èaÐ sem mun."
segja èeir. "Hv¡ gegnir èaÐ?" segir àfeigur,
"er villt upp boriÐ um skina hendur àspaki? Drap
hann eigi Vala saklausan? Nam èaÐ viÐ aÐ eigi vri m
liÐ brìnt?" çeir segja: "Vrn fannst ¡ m linu og
fll niÐur." "Hvernig er vrn s£?" segir àfeigur. ç
er honum sagt. "Svo v¡st," segir hann. "Sìnist yÐur èaÐ
meÐ nokkurum rttindum aÐ gefa gaum aÐ sl¡ku er engis
er vert en dama eigi hinn versta mann sekjan, èj¢f og manndr
psmann? Er èaÐ eigi byrgÐarhlutur mikill aÐ dma
èann sìknan er dr ps er verÐur og dma svo ¡ m¢ti
rttindum?" çeir sgÐu aÐ èeim ètti èaÐ
eigi rttlegt en è¢ sgÐu èeir èaÐ fyrir
sig lagt. "Svo m vera," segir àfeigur. "UnnuÐ èr
eiÐinn?" segir àfeigur. "AÐ v¡su," segja èeir.
"Svo mun veriÐ hafa," segir hann. "EÐa hversu kv ÐuÐ èr
aÐ orÐi? Eigi svona aÐ èr skylduÐ èaÐ
dma aÐ èr vissuÐ sannast og rttast og helst aÐ lgum?
Svo munduÐ èr mla." çeir kv Ðu svo vera. ç
mlti àfeigur: "En hvaÐ er sannara eÐa rttara en dma hinn
versta mann sekjan og drpan og firrÐan allri bjrg, èann er
sannreyndur er aÐ stuld og aÐ èv¡ aÐ hann drap
saklausan mann, Vala? En èaÐ hiÐ èriÐja er aÐ
fellur eiÐurinn m kalla nokkuÐ sveigt. HyggiÐ n£
aÐ fyrir yÐur hvort meira er vert, èessi tv orÐin er
sta sannindum og rttindum eÐa hitt eitt er v¡kur til laganna.
Svo mun yÐur sìnast sem er èv¡ aÐ èr
munuÐ sj kunna aÐ èaÐ er meiri byrgÐ
aÐ dma èann frj lsan er maklegur er dauÐans en hafa
Ður svariÐ eiÐa aÐ èr skylduÐ svo dma sem
èr vissuÐ rttast. N£ megi svo l¡ta
aÐ èetta mun yÐur èungt falla og undan èessi
byrgÐ varla komast." àfeigur ltur stundum s¡ga sj¢Ðinn
niÐur undan k punni en stundum kippir hann upp. çaÐ finnur
hann aÐ èeir renna augum til sj¢Ðsins. Hann mlti è
til èeirra: "çaÐ vri r Ðlegra aÐ dma rtt og
satt sem èr hafiÐ svariÐ og hafa èar ¡ m¢t
èkk og auf£su hygginna mann og rttsìnna." Hann t¢k
s¡Ðan sj¢Ðinn og steypti £r silfrinu og taldi
fyrir èeim. "N£ vil eg lìsa vin ttubragÐ viÐ
yÐur," segir hann, "og s eg è¢ meir fyrir yÐur ¡
èessu en fyrir mr. Og geri eg èv¡ svo aÐ èr
eruÐ sumir vinir m¡nir en sumir frndur og è¢ èeir
einir aÐ nauÐsyn heldur til aÐ hver gti sj lfs s¡ns.
Vil eg gefa hverjum manni eyri silfurs er ¡ d¢mi situr en èeim
h lfa mrk er reifir m liÐ og hafiÐ èr èaÐ bÐi
fiÐ og firrÐa yÐur byrgÐ en spilliÐ eigi srum
yÐrum er è¢ liggur mest viÐ." çeir hugsa m liÐ
og l¡st sannlegt vera viÐ umtlur hans en èykir
Ður komiÐ ¡ illt efni um eiÐabrigÐin og kj¢sa
èeir èann kost af er àfeigur bauÐ èeim.
Er è èegar sent eftir Oddi og kemur hann èar
en hfÐingjarnir eru è heim gengnir til b£Ða.
N£ er èegar fram haft m liÐ og er àspakur sekur
ger og s¡Ðan nefndir vottar aÐ d¢msorÐi vri
lokiÐ. N£ fara menn heim til b£Ða sinna viÐ svo
b£iÐ. Engi frtt f¢r af èessu um n¢ttina. En
aÐ Lgbergi um morguninn stendur Oddur upp og talar h tt: "Hr varÐ
maÐur sekur ¡ n¢tt er àspakur heitir ¡ NorÐlendingad¢mi
um v¡g Vala. En èaÐ er aÐ segja til sektarmarka hans
aÐ hann er mikill vexti og karlmannlegur. Hann hefir br£nt h
r og st¢r bein ¡ andliti, svartar brìnn, miklar hendur,
digra leggi og allur hans vxtur er afburÐarmikill og er maÐur
hinn glpamannlegasti." N£ bragÐur mnnum ¡ br£n
mjg. Margir hfÐu Ður enga frtt af haft. çykir mnnum
Oddur fast fylgt hafa og giftusamlega til hafa tekist svo sem komiÐ
var m linu. *07 7. 7. Fr èv¡ er sagt aÐ èeir
Styrmir og ç¢rarinn talast viÐ. Styrmir mlti: "Mikla sneypu
og sv¡virÐing hfum viÐ af èessu m li fengiÐ."
ç¢rarinn segir èaÐ eftir l¡kindum "og munu
hr vitrir menn hafa um vlt." "J ," segir Styrmir, "srÐ è£
nokkuÐ til leiÐrttu?" "Eigi veit eg aÐ èaÐ megi
br tt verÐa," segir ç¢rarinn. "HvaÐ helst?" segir Styrmir.
ç¢rarinn segir: "Vri skin viÐ è er f var
boriÐ ¡ d¢m og s£ mun b¡ta." "èaÐ
er," segir Styrmir. Ganga èeir è ¡ brott og heim
til b£Ða. çeir heimta n£ saman vini s¡na og
tengdamenn eina m lstefnu. çar var einn Hermundur Illugason,
annar Gellir çorkelsson, èriÐji Egill Sk£lason,
fj¢rÐi J rnskeggi Einarsson, fimmti Skegg-Broddi Bjarnason, sjtti
çorgeir Halld¢ruson og èeir Styrmir og ç¢rarinn.
çessir tta menn ganga n£ tal. Segja èeir
Styrmir og ç¢rarinn m lavxtu og hvar è var komiÐ
og hversu mikill slgur til var fj rins Odds og èaÐ aÐ allir
munu èeir fullslir af verÐa. çeir r Ða n£
til fasta meÐ sr aÐ veitast allir aÐ m linu svo aÐ annaÐhvort
skyli fyrir koma sektir aÐa sj lfdmi. Ganga n£ s¡Ðan
¡ bnd og eiÐa og hyggja n£ aÐ èessu megi ekki
bregÐa og engi muni traust bera eÐa kunn ttu ¡
m¢ti r¡sa. Skilja aÐ svo mltu og r¡Ða menn heim
af èingi og fer èetta fyrst af hlj¢Ði. Oddur unir
n£ vel viÐ s¡na èingreiÐ og er n£ fleira
¡ frndsemi meÐ èeim feÐgum en veriÐ hafÐi,
situr n£ um kyrrt èau misseri. Og um voriÐ hittast èeir
feÐgar viÐ laug og spyr àfeigur t¡Ðinda. Oddur
lst engi frtta og spyr m¢ti. àfeigur segir aÐ
èeir Styrmir og ç¢rarinn hafa safnaÐ liÐi og
tla aÐ fara Mel stefnufr. Oddur frttir hver sk til
èess s. àfeigur segir honum alla tlan èeirra. Oddur
segir: "Ekki l¡st mr èetta èungt." àfeigur
segir: "çaÐ m vera aÐ yÐur verÐi èaÐ
ekki um afl." L¡Ða n£ stundir aÐ stefnudgum og koma
èeir Styrmir og ç¢rarinn Mel meÐ fjlmenni.
Oddur hafÐi og mart manna fyrir. çeir hfÐu fram m l s¡n
og stefna Oddi til alèingis fyrir èaÐ er hann hafi l
tiÐ bera f ¡ d¢m aÐ ¢lgum. VerÐur èar
ekki fleira til t¡Ðinda og r¡Ða èeir ¡
brott meÐ flokk sinn. Svo ber enn til aÐ èeir feÐgar
hittast og talast viÐ. Spyr àfeigur hvort honum èyki
enn engis um vert. Oddur segir: "Eigi l¡st mr èetta m l èunglegt."
"Eigi sìnist mr svo," segir àfeigur, "eÐa hversu gerla
veistu ¡ hvert efni komiÐ er?" Oddur lst vita èaÐ
er è var fram komiÐ. àfeigur segir: "Meira sl¢Ða
mun draga, aÐ èv¡ er eg hygg, èv¡ aÐ
sex hfÐingjar aÐrir èeir aÐ mestir eru hafa gengiÐ
¡ m liÐ meÐ èeim." Oddur segir: "Mikils èykir
èeim viÐ èurfa." àfeigur mlti: "Hvert mun èitt
r Ð n£ vera?" Oddur segir: "HvaÐ meÐ aÐ r¡Ða
til èings og biÐja sr liÐs?" àfeigur segir: "çaÐ
sìnist mr ¢vnt aÐ svo fllnu m li og mun eigi gott aÐ
eiga s¡na smd undir liÐi flestra." "HvaÐ er è
til r Ðs?" segir Oddur. àfeigur mlti: "çaÐ er mitt
r Ð aÐ è b£ir skip èitt um èing og
ver b£inn meÐ allt lausag¢ss èitt Ður menn
r¡Ða af èingi. EÐa hvort èykir èr betur
komiÐ èaÐ f er èeir taka upp fyrir èr eÐa
hitt er eg hefi?" "çaÐ èykir mr illsk inn aÐ è£
hafir." Og n£ fr Oddur fÐur s¡num einn digran fsj¢Ð
fullan af silfri og skiljast aÐ èv¡. Oddur bìr
n£ skip sitt og rÐur menn til. L¡Ður n£ fram
aÐ èinginu og fer èessi r ÐagerÐ af hlj¢Ði
svo aÐ f ir verÐa v¡sir. *08 8. 8. N£ r¡Ða
èeir hfÐingjarnir til èings og fjlmenna mjg. àfeigur
karl var ¡ flokki Styrmis. çeir bandamenn mltu m¢t meÐ
sr Bl sk¢gaheiÐi. Egill og Gellir og Styrmir og Hermundur
og ç¢rarinn, r¡Ða n£ allir saman suÐur
til vallarins. çeir r¡Ða austan, Skegg-Broddi og çorgeir
Halld¢ruson £r Laugardal, en J rnskeggi norÐan og hittast
hj ReyÐarm£la. R¡Ða n£ allir flokkarnir
ofan vlluna og svo èing. çar er
n£ flest um talaÐ sem m l Odds eru. çykir èaÐ
llum mnnum v¡st vera aÐ hr mun engi fyrir svara, tla èaÐ
aÐ f ir èori, enda geri engum, sl¡kir hfÐingjar sem
til m¢ts eru. çykir èeim og allvnt um sitt m l og brasta
allmikiÐ. Engi er s er ¡ m¢ti èeim kasti einu
orÐi. Oddur hefir engum manni um sitt m l boÐiÐ. Bìr
hann skip sitt ¡ Hr£tafirÐi èegar menn voru til
èings farnir. çaÐ var einn dag er àfeigur karl
gekk fr b£Ð sinni og var hyggjumikiÐ, sr engva
liÐveislumenn s¡na en è¢tti viÐ èungt
aÐ etja, sr varla sitt fri einum viÐ sl¡ka hfÐingja
en ¡ m li voru engar verndir, fer hkilbj£gur, hvarflar ¡
milli b£Ðanna og reikar f¢tum, fer èannig
lengi, kemur um s¡Ðir til b£Ðar Egils Sk£lasonar.
çar voru è menn komnir til tals viÐ Egil. àfeigur
veik hj b£Ðardyrunum og beiÐ èar til èess
er mennirnir gengu ¡ brott. Egill fylgdi èeim £t en
er hann tlar inn aÐ ganga è snìr àfeigur
fyrir hann og kvaddi Egil. Hann leit viÐ honum og spurÐi hver hann
vri. "àfeigur heiti eg," segir hann. Egill mlti: "Ertu faÐir
Odds?" Hann kvaÐ svo vera. "ç muntu vilja tala um m l
hans en èaÐ èarf ekki viÐ mig aÐ tala. Miklu
er èv¡ meir fyrir komiÐ en eg megi èar neitt til
leggja. Eru og aÐrir meir fyrir èv¡ m li en eg, Styrmir
og ç¢rarinn. L ta èeir mest til s¡n taka è¢
aÐ vr fylgjum èeim aÐ." àfeigur segir og varÐ
staka munni: Fyrr var smra til sonar hugsa. Gekk eg aldregi
Odds aÐ sinni. S hann l¡tiÐ til laga, gassi, è¢tt
fj r hafi fullar gn¢ttir. (µÐur var betra aÐ hugsa til
sonar m¡ns. F¢r g (è¢) aldrei til fundar viÐ
Odd. Hann gtti l¡tt aÐ lgum, ofl tungurinn, è¢tt
hann hefÐi fullar hendur fj r.) Og enn kvaÐ hann: çaÐ
er n£ gmlum gleÐi heimdraga aÐ spjalla helst viÐ spaka
drengi. Muntu eigi mr m ls um synja èv¡ aÐ virÐar
èig vitran kalla. (çaÐ er n£ helst gleÐi gamals
heimalnings aÐ spjalla viÐ vitra drengi. ç£ munt ekki
varna mr m ls èv¡ aÐ menn kalla èig vitran.) "Mun
eg f mr annaÐ til skemmtanar en tala um m l Odds. Hefir èaÐ
veriÐ r¡flegra en n£. Muntu eigi vilja synja mr m ls.
Er èaÐ n£ helst gaman karls aÐ tala viÐ èess
h ttar menn og dvelja svo af stundir." Egill segir: "Eigi skal varna èr
m ls." Ganga èeir n£ tveir saman og setjast niÐur. ç
tekur àfeigur til orÐa: "Ertu b£maÐur, Egill?" Hann
kvaÐ svo. "BìrÐ è£ èar aÐ Borg?"
"çaÐ er satt," segir Egill. àfeigur mlti: "Vel er mr
fr èr sagt og skapfelldlega. Er mr sagt aÐ è£
sparir viÐ engan mann mat og srt rausnarmaÐur og okkur s ekki
¢l¡kt fariÐ, hvortveggi maÐurinn ttst¢r og g¢Ður
af s¡nu en ¢hgur fj rhagurinn. Og èaÐ er mr sagt
aÐ èr èyki gott vinum è¡num aÐ veita."
Egill segir: "Vel ètti mr aÐ mr vri svo fariÐ aÐ
frtt sem èr èv¡ aÐ eg veit aÐ è£
ert ttst¢r og vitur." àfeigur mlti: "çaÐ er è¢
¢l¡kt èv¡ aÐ è£ ert hfÐingi
mikill og ¢ttast ekki hvaÐ sem fyrir er og ltur aldrei èinn
hlut viÐ hvern sem è£ tt en eg l¡tilmenni.
En skaplyndi kemur saman helst meÐ okkur og er èaÐ harmur
mikill er sl¡ka menn skal nokkuÐ f skorta er svo eru miklir
borÐi." Egill segir: "çaÐ kann vera aÐ èaÐ
skiptist br tt aÐ hgist r ÐiÐ." "Hversu kemur èaÐ
til?" kvaÐ àfeigur. "çannig hyggst mr," segir Egill,
"ef undir oss ber fÐ Odds aÐ è muni f tt skorta èv¡
aÐ oss er èar mikiÐ af sagt auÐ èeim." àfeigur
segir: "Eigi mun èaÐ aukiÐ è¢ aÐ hann s
sagÐur r¡kastur maÐur Öslandi. En è¢
mun èr forvitni hver èinn hlutur verÐur
af fnu èv¡ aÐ è£ ert èess mjg èurfi."
"çaÐ er satt," kvaÐ Egill, "og ertu g¢Ður karl
og vitur og muntu vita gjrla um f Odds." Hann segir: "çess vnti
eg aÐ èaÐ s eigi Ðrum kunnigra en mr og kann eg èaÐ
aÐ segja èr aÐ engi segir svo mikiÐ fr aÐ
eigi s è¢ meira. En è¢ hefi eg hugsaÐ um
Ður fyrir mr hvaÐ è£ munt af hlj¢ta." Og varÐ
honum v¡sa munni: Satt er aÐ skir tta seims
girni beima, orÐ gerast auÐar NjrÐum ¢mt, og ranglti.
Ynni eg yÐr, fyrir mnnum, IÐja hl tr aÐ l ta, çundum
èykkra randa èeys, og smdarleysis. (çaÐ er satt
aÐ girnd og ranglti skir aÐ tta mnnum. OrÐ hfÐingja
gerast ¢merk. g ynni ykkur kppunum (bÐi) aÐ missa f fyrir
mnnum (¡ skiptum viÐ menn) og smdarleysis.) "HvaÐ? Mundi
èaÐ ¢l¡klegt," segir Egill, "og ertu sk ld gott."
àfeigur mlti: "Ekki skal èaÐ draga fyrir èr
hverja fullslu è£ munt upp taka en èaÐ er hinn
sext ndi hlutur £r Melslandi." "Heyr endemi," segir Egill.
"Eigi er è fÐ jafnmikiÐ sem eg hugÐi. EÐa
hversu m èetta vera?" àfeigur segir: "Eigi er èaÐ,
allmikiÐ er fÐ. En èess vntir mig aÐ èessu
nst munir è£ hlj¢ta. HafiÐ èr eigi svo talaÐ
aÐ èr skylduÐ hafa h lft f Odds en fj¢rÐungsmenn
h lft? ç telst mr èannig til ef èr eruÐ
tta bandamenn aÐ èr muniÐ hafa h lft Melsland, èv¡
aÐ svo munuÐ èr til tla og svo mlt hafa, è¢
aÐ èr hafiÐ èetta meÐ f dmum upp tekiÐ
meirum en menn viti dmi til, è munuÐ èr èessi
atkvÐi haft hafa. EÐa var yÐur nokkur von èv¡
aÐ Oddur son minn mundi sitja kyrr fyrir geisan yÐvarri er èr
riÐuÐ norÐur èangaÐ? Nei, "segir hann àfeigur,
"eigi verÐur yÐur hann Oddur r Ðlaus fyrir og svo mikla gn¢tt
sem hann hefir til fj r è hefir hann è¢ eigi minni
gfu til vitsmunanna og til r ÐagerÐa èegar hann èykist
èess viÐ èurfa. Og èaÐ grunar mig aÐ eigi
skr¡Ður aÐ s¡Ður knrrinn undir honum um Öslandshaf
è¢ aÐ èr kalliÐ hann sekjan. En èaÐ
m eigi sekt heita er svo er ranglega upp tekiÐ og mun
è falla er meÐ fara og èess vntir mig aÐ hann
muni n£ ¡ hafi meÐ allt sitt nema landiÐ
Mel. çaÐ tlar hann yÐur. Frtt hafÐi hann èaÐ
aÐ eigi var lng sj vargata til Borgar ef hann kmi BorgarfjrÐ.
N£ mun èetta svo setjast sem upp var hafiÐ aÐ èr
munuÐ f af skmm og sv¡virÐing og gengur è¢
aÐ maklegleikum og èar meÐ hvers manns mli." ç
segir Egill: "çetta mun vera dagsanna og eru n£ brgÐ
¡ m linu. Var èaÐ miklu l¡kara aÐ Oddur mundi
eigi sitja r Ðlaus fyrir. Og mun eg eigi aÐ èessu telja
èv¡ aÐ eru èeir sumir ¡ m linu er eg ann
vel sv¡virÐingar af og mest sa m liÐ, svo sem er Styrmir
eÐa ç¢rarinn og Hermundur." àfeigur mlti: "çaÐ
mun fara sem betur er, en èaÐ mun fara sem maklegt er aÐ
èeir munu f margs manns mli af èessu. En èaÐ
èykir mr illa er è£ hefir eigi g¢Ðan hlut
af èv¡ aÐ è£ fellst mr vel ¡ geÐ
og best af yÐur bandamnnum." Ltur hann n£ s¡ga fsj¢Ð
einn digran niÐur undan k punni. Egill br til augum. àfeigur
finnur èaÐ, kippir upp sem skj¢tast undir k puna og mlti:
"µ è leiÐ er Egill," segir hann, "aÐ mig vntir
aÐ èv¡ nr skal fara sem eg hef sagt èr. N£
mun eg gera èr smd nokkura" vindur n£ upp sj¢Ðnum
og steypir £r silfrinu ¡ skikkjuskaut Egils. çaÐ
voru tv hundruÐ silfurs èess er best kunni verÐa. "çetta
skaltu èiggja af mr ef è£ gengur eigi ¡ m¢ti
m linu og er èetta nokkur smdarhlutur." Egill segir: "çaÐ
tla eg aÐ è£ srt eigi meÐalkarl vondur. Er èr
engi èess von aÐ eg muni vilja rj£fa sri m¡n."
àfeigur segir: "Eigi eruÐ èr è¢ sl¡kir
sem èr èykist. ViljiÐ heita hfÐingjar en kunniÐ
yÐur engan fgnuÐ èegar èr komiÐ ¡ nokkurn
vanda. N£ skaltu eigi svo meÐ fara heldur mun eg hitta èaÐ
r Ð aÐ è£ munt halda sri è¡n." "Hvert
er èaÐ?" segir Egill. àfeigur mlti: "HafiÐ èr
eigi svo mlt aÐ èr skylduÐ hafa sektir eÐa sj lfdmi?"
Egill kvaÐ svo vera. "çaÐ kann vera," segir àfeigur,
"aÐ oss frndum Odds s èess unnt aÐ kj¢sa hvort vera
skal. N£ mtti svo til bera aÐ undir èig kmi gerÐin.
Vil eg è aÐ è£ stillir henni." Egill segir:
"Satt segir è£ og ertu slgur karl og vitur. En è¢
verÐ eg eigi til èess b£inn og hvorki hefi eg til m tt
n liÐsafla aÐ standa einn ¡ m¢t èessum hfÐingjum
llum èv¡ aÐ fjandskapur mun fyrir koma ef nokkur r¡s
viÐ." àfeigur mlti: "Hvern viltu helst til kj¢sa af bandamnnum?
L ttu svo sem eg eigi llum vl." "Tveir eru til," segir Egill.
"Hermundur er mr nstur og er illa meÐ okkur en annar er Gellir og
hann mun eg til kj¢sa." "çaÐ er mikiÐ til aÐ vinna,"
segir àfeigur, "èv¡ aÐ llum ynni eg ills hlutar
af èessu m li nema èr einum. En hafa mun hann vit til èess
aÐ sj hvort betra er af aÐ kj¢sa, aÐ hafa f og
smd eÐa missa fj r og taka viÐ ¢virÐing. EÐa viltu
n£ ganga ¡ m liÐ, ef undir èig kemur, til èess
aÐ minnka gerÐina?" "çaÐ tla eg v¡st," segir
Egill. "ç skal èetta vera fast meÐ okkur," segir
àfeigur, "èv¡ aÐ eg mun koma hingaÐ til è¡n
af annarri stundu." *09 9. 9. N£ fer àfeigur ¡ brott
og skilja èeir Egill. Reikar àfeigur n£ milli b£Ðanna
og er allhldreginn, er è¢ eigi svo dapur meÐ sj lfum sr
sem hann er hrumur aÐ f¢tunum og eigi svo laustkur ¡ m
lunum sem hann er lasmeyr ¡ gngunni. Um s¡Ðir kemur hann
til b£Ðar Gellis çorkelssonar og ltur hann £t kalla.
Hann kemur £t og heilsar fyrr àfeigi èv¡ aÐ
hann var l¡till tur og spyr hvert erindi hans er. àfeigur
segir: "HingaÐ varÐ mr n£ reikaÐ." Gellir mlti: "ç£
munt vilja tala um m l Odds." àfeigur segir: "Ekki vil eg èar
um tala og segi eg mr èaÐ afhent og mun eg f mr aÐra
skemmtan." Gellir mlti: "HvaÐ viltu è tala?" àfeigur
mlti: "çaÐ er mr sagt aÐ è£ srt vitur maÐur
en mr er èaÐ gaman aÐ tala viÐ vitra menn." ç
settust èeir niÐur og taka tal s¡n ¡ millum. ç
spyr àfeigur: "HvaÐ er ungra manna vestur èar ¡
sveitum èaÐ er èr èykir l¡klegt til mikilla
hfÐingja?" Gellir sagÐi aÐ g¢Ð vl voru èar
èv¡ og nefnir til sonu Snorra goÐa og Eyrarmenn. "Svo
er mr sagt," kvaÐ àfeigur, "aÐ vera muni enda er eg n£
vel til frttar kominn er eg tala viÐ èann manninn er bÐi
er sannorÐur og gegn. EÐa hvaÐ er kvenna èeirra vestur
èar er bestir kostir eru?" Hann nefnir til dtur Snorra goÐa
og dtur Steinè¢rs Eyri. "Svo er mr sagt," kvaÐ
àfeigur, "eÐa hversu er, ttu eigi dtur nokkurar?" Gelli
kvaÐst eiga v¡st. Hv¡ nefnir è£ eigi èr?"
segir àfeigur. "Engar munu fr¡Ðari en è¡nar
dtur ef aÐ l¡kindum skal r Ða. EÐa eru èr eigi
giftar?" "Eigi," segir hann. "Hv¡ stir èaÐ?" segir àfeigur.
Gellir segir: "çv¡ aÐ eigi hafa èeir til boÐist
aÐ bÐi su st¢rauÐgir og hafi staÐfestur g¢Ðar,
kynr¡kir og vel mannaÐir sj lfir, en eg er è¢ ekki
fmikill en è¢ mun eg mannvandur sakir kynferÐis og virÐingar.
En skal n£ eigi spyrjast l ta alls. HvaÐ er èeirra manna
norÐur èar er vnir su til hfÐingja?" àfeigur segir:
"çar er gott mannval. Tel eg èar fyrstan Einar, son J rnskeggja,
og Hall Styrmisson. Mla èaÐ og sumir menn aÐ Oddur son
minn s mannvnlegur maÐur enda skal n£ koma orÐum èeim
er hann bauÐ mr aÐ hann vildi mgjast viÐ èig og f
d¢ttur èinnar, èeirrar er RagnheiÐur heitir." "J
," segir hann Gellir, "var èaÐ er èv¡ mundi vel
svaraÐ en aÐ svo b£nu get eg aÐ èaÐ frestist."
"HvaÐ kemur til èess?" segir àfeigur. Gellir mlti: "Dimmu
èykir draga r ÐiÐ Odds sonar è¡ns
aÐ svo b£nu." àfeigur segir: "Eg segi èr meÐ
snnu aÐ aldrei giftir è£ hana betur en svo èv¡
aÐ einmlt mun èaÐ aÐ hann s menntur sem s er
best er enda skortir hann eigi f n tt g¢Ða. En è£
ert mjg fèurfi og mtti svo verÐa aÐ èr yrÐi
styrkur aÐ honum èv¡ aÐ maÐurinn er st¢rlyndur
viÐ vini s¡na." Gellir segir: "µ èetta mundi litiÐ
ef eigi stÐu m laferli èessi yfir." àfeigur segir: "Gettu
eigi vafurleysu èeirrar er engis er verÐ en èeim ¢s¢mi
¡ og ll f¢lska er meÐ fara." Gellir segir: "Eigi er èaÐ
è¢ minni von er aÐ Ðru gefist og vil eg eigi èessu
j ta. En ef èetta mtti leysast è vildi eg èaÐ
gjarna." àfeigur segir: "çaÐ kann vera Gellir aÐ
èr takiÐ hr allir fullslu upp. En è¢ m
eg segja èr hver èinn hlutur mun af verÐa èv¡
aÐ èaÐ veit eg gerla og mun èaÐ aÐ besta
kosti aÐ èr tta bandamenn hlj¢tiÐ h lft Melsland.
VerÐur è è¢ eigi g¢Ður èinn
hluti, frÐ l¡tiÐ af fnu en hefir l tiÐ d Ðina og
drengskapinn, aÐ è£ varst Ður kallaÐur einnhver
bestur drengur landinu." Gellir spurÐi hv¡ svo mtti
verÐa. àfeigur segir: "çaÐ èykir mr l¡kast
aÐ Oddur s n£ ¡ hafi meÐ allt sitt nema landiÐ
Mel. Eigi var yÐur èess von aÐ hann mundi r Ðlaus fyrir
og l ta yÐur kj¢sa og deila yÐvar ¡ millum. Nei," segir
hann àfeigur, "heldur mlti hann hitt ef hann kmi BreiÐafjrÐ
aÐ hann mundi finna b èinn og mtti è kj¢sa
sr kvonfng £r è¡num garÐi en sagÐist hafa
n¢g eldsvirki til aÐ brenna b èinn ef hann vildi. Svo
og ef hann kmi BorgarfjrÐ è hafÐi hann
frtt aÐ eigi var lng sj vargata til Borgar. Gat hann og ef hann kmi
EyjafjrÐ aÐ hann mundi finna b J rnskeggja. Sl¡kt hiÐ
sama ef hann kmi ¡ AustfjrÐu aÐ hann mundi hitta byggÐ
Skegg-Brodda. N£ liggur honum ekki è¢ aÐ
hann komi aldrei til Öslands en èr munuÐ hafa af èessu
maklegan hlut en èaÐ er skmm og sv¡virÐing. N£
èykir mr èaÐ illt, svo g¢Ður hfÐingi sem
è£ hefir veriÐ, er è£ hefir svo èungan
hlut af og sperÐi eg èig til èess." Gellir segir: "çetta
mun vera satt og tel eg l¡tt aÐ è¢ aÐ nokkuÐ
undanbragÐ verÐi um fj rupptakiÐ. Lt eg èetta leiÐast
eftir vinum m¡num meir en mr vri èetta svo staÐfast
¡ skapi." àfeigur mlti: "Svo mun èr l¡tast
èegar eigi er of mikiÐ ras èr aÐ s
s hlutinn virÐulegri aÐ gifta Oddi syni m¡num d¢ttur
è¡na sem eg sagÐi ¡ fyrstu. S hr fÐ er hann
sendi èr og kvaÐst sj lfur mundu hana heiman gera èv¡
aÐ hann vissi vanefni è¡n. Og eru èetta tv hundruÐ
silfurs èess er varla fr sl¡kt. HyggÐu n£ aÐ
hver èr bìÐur sl¡kan kost aÐ gifta sl¡kum
manni d¢ttur è¡na og geri hann hana sj lfur heiman og
èaÐ l¡kast aÐ aldrei s forverkum gert viÐ èig
en d¢ttir è¡n falli ¡ fullslu." Gellir segir:
"MikiÐ er èetta svo aÐ èaÐ er torvirt, en èaÐ
vinn eg til engis aÐ sv¡kja è er mr tr£a.
En s eg aÐ ekki fst af m linu nema hr¢p og h Ðung." ç
segir àfeigur: "FurÐu heimskir eruÐ èr, hfÐingjarnir.
Hver fìsti èig aÐ è£ skyldir sv¡kja
è er èr tr£Ðu eÐa ganga
eiÐa è¡na? Hitt m vera aÐ svo beri til aÐ
undir èig kmi gerÐin og megir è£ è
minnka og heldur è£ è¢ sri è¡n."
Gellir segir: "Satt er èetta og ertu mikill bragÐakarl og furÐu
slgur en è¢ m eg eigi einn ganga ¡ fang èessum
llum." àfeigur mlti: "Hversu mun è ef eg f til annan,
viltu è viÐ hj lpa m linu?" "çaÐ vil eg," kvaÐ
Gellir, "ef è£ kemur èv¡ viÐ aÐ eg skyli
um mla." àfeigur mlti: "Hvern kìst è£ til
meÐ èr?" Gellir segir: "Egil mun eg kj¢sa. Hann er mr
nstur." àfeigur segir: "Heyr endemi, kìst èann
sem verstur er af yÐru liÐi og èykir mr mikiÐ fyrir
aÐ f honum smdarhlut og veit eg eigi hvort eg vil èaÐ
til vinna." "ç£ rÐur n£," kvaÐ Gellir. àfeigur
mlti: "Viltu è ¡ ganga m liÐ ef eg kem honum til
meÐ èr? çv¡ aÐ sj mun hann kunna hvort
betra er aÐ hafa nokkura smd eÐa enga." "Svo mikiÐ sem mr
kaupist ¡," segir Gellir, "è tla eg aÐ eg muni
til htta." ç mlti àfeigur: "Um hfum viÐ Egill
talaÐ Ður og sìnist honum eigi torveldlegt m liÐ
og er hann ¡ kominn. N£ mun eg gefa r Ð til hversu meÐ
skal fara. Flokkar yÐrir bandamanna eru mjg allir saman ¡ gngu.
N£ mun èaÐ engi maÐur gruna è¢ aÐ
èiÐ Egill talist viÐ, è er èiÐ gangiÐ
til aftansngs, sl¡kt er ykkur l¡kar." Gellir tekur viÐ
fnu og er èetta r ÐiÐ n£ meÐ èeim. S¡Ðan
fer àfeigur n£ ¡ brott og til b£Ðar Egils
og hvorki seint n kr¢k¢tt og eigi bj£gur, segir n£
Egli hvar komiÐ er. L¡kar honum n£ vel. Eftir um kveldiÐ
ganga menn til aftansngs og talast èeir Egill og Gellir viÐ
og semja èetta ¡ milli s¡n. Grunar èetta engi
maÐur. *10 10. 10. N£ er fr èv¡ sagt aÐ
annan dag eftir ganga menn til Lgbergs og var fjlmennt. çeir Egill
og Gellir safna aÐ sr vinum s¡num. àfeigur safnaÐi
og meÐ èeim Styrmi og ç¢rarni. Og er menn voru komnir
til Lgbergs, èeir sem èangaÐ var von, è
kvaddi àfeigur sr hlj¢Ðs og mlti: "Eg hef veriÐ ¢hlutdeilinn
um m l Odds sonar m¡ns hr til en è¢ veit eg aÐ n£
eru èeir menn hr aÐ mest hafa gengiÐ aÐ èessu
m li. Vil eg fyrst kveÐja aÐ èessu m li Hermund è¢
aÐ èetta hafi meÐ meirum f dmum upp hafiÐ veriÐ
en menn viti dmi til og svo fram fariÐ og eigi ¢l¡klegt
aÐ meÐ èv¡ endist. N£ vil eg èess spyrja
hvort nokkur stt skal koma fyrir m liÐ." Hermundur segir: "Ekki viljum
vr taka utan sj lfdmi." àfeigur mlti: "Til èess munu menn
trautt vita dmi aÐ einn maÐur hafi selt tta mnnum sj lfdmi
einu m li en til èess eru dmi aÐ einn maÐur selji einum
manni. Alls è¢ hefir èetta meÐ meirum f dmum gengiÐ
heldur en hvert annnarra è vil eg bj¢Ða aÐ tveir
geri af yÐrum flokki." Hermundur segir: "çv¡ viljum vr
v¡st j ta og hirÐum eigi hverjir tveir gera." "ç
munuÐ èr unna mr èess," segir àfeigur, "aÐ
eg hafi è vegtyllu aÐ eg kj¢si af yÐur bandamnnum
è tvo er eg vil." "J , j ," segir Hermundur. ç
mlti ç¢rarinn: "J è£ n£ èv¡
einu ¡ dag er è£ iÐrast eigi morgun."
"Eigi skal n£ aftur mla," segir Hermundur. N£ leitar àfeigur
borgunarmanna og varÐ èaÐ auÐvelt èv¡ aÐ
fj rstaÐur è¢tti v¡s. N£ takast menn ¡
hendur og handsala èeir fgjld sl¡k sem èeir vilja
gert hafa er àfeigur nefnir til en bandamenn handsala niÐurfall
aÐ skum. N£ er svo tlaÐ aÐ bandamenn skulu ganga upp
vllu meÐ flokka s¡na. Flokkar èeirra Gellis og Egils
ganga b Ðir saman, setjast niÐur ¡ einn staÐ ¡
hvirfing. En àfeigur gengur ¡ hringinn, litast um og lyftir
k puhettinum, strìkur handleggina og stendur heldur keikari. Hann
titrar augunum og talaÐi s¡Ðan: "çar situr è£,
Styrmir, og mun mnnum èaÐ undarlegt èykja ef eg lt
èig eigi koma ¡ èaÐ m l er mig tekur henda èv¡
aÐ eg er ¡ èingi meÐ èr og eg
èar til trausts aÐ sj er è£ ert og è£
hefir margar g¢Ðar gjafar af mr èegiÐ og allar illu
launaÐ. Hyggst mr svo aÐ sem è£ hafir um èenna
hlut fyrstur manna fjandskap sìnt Oddi syni m¡num og valdiÐ
mest er m liÐ var upp tekiÐ og vil eg èig fr taka.
"çar situr è£, ç¢rarinn," segir àfeigur,
"og er v¡st aÐ eigi mun èaÐ hr til bera aÐ eigi
hafir è£ vit til aÐ dma um èetta m l en è¢
hefir è£ Oddi til ¢èurftar lagt ¡ èessi
grein og fyrstur manna meÐ Styrmi tekiÐ undir èetta m l
og vil eg èig fyrir èv¡ fr kj¢sa. çar
situr è£, Hermundur, mikill hfÐingi, og èaÐ
tla eg aÐ è mundi vel komiÐ è¢ aÐ
undir èig vri vikiÐ m linu en è¢ hefir engi maÐur
veriÐ jafnstur s¡Ðan èetta h¢fst og èaÐ
lìst aÐ è£ vildir ¢s¢mann lìsa.
Hefir èig og ekki til dregiÐ nema ¢s¢mi og girni
èv¡ aÐ èig skortir eigi f og kìs eg èig
fr . çar situr è£, J rnskeggi, og skortir èig
eigi metnaÐ til aÐ gera um m liÐ og eigi mundi èr illa
èykja è¢ aÐ undir èig kmi èetta m
l. Og svo var metnaÐur èinn mikill aÐ è£ lst
bera merki fyrir èr VÐlaèingi sem fyrir
konungum en è¢ skaltu eigi konungur yfir èessu m li
vera og kìs eg èig fr ." N£ litast àfeigur um
og mlti: "çar situr è£, Skegg- Broddi, en hvort er
èaÐ satt aÐ Haraldur konungur SigurÐarson mlti èaÐ
è er è£ varst meÐ honum aÐ honum ètti
è£ best til konungs fallinn èeirra manna er £t
hr eru?" Broddi svaraÐi: "Oft talaÐi konungur vel til m¡n
en eigi er èaÐ r ÐiÐ aÐ honum ètti allt
sem hann talaÐi." ç mlti àfeigur: "Yfir Ðru
skaltu konungur en èessu m li og kìs eg èig fr ."
"çar situr è£, Gellir," segir àfeigur, "og hefir
èig ekki dregiÐ til èessa m ls nema ein saman fgirni.
Og er èaÐ è¢ nokkur vorkunn er è£ ert
fvani en hefir mikiÐ aÐ r Ði. N£ veit eg eigi, è¢
aÐ mr èyki allir ills af verÐir, nema nokkur verÐi
virÐing af aÐ hafa èessu m li èv¡ aÐ n£
eru f ir eftir en eg nenni eigi aÐ kj¢sa è til er
Ður hefi eg fr v¡saÐ. Og èv¡ kìs
eg èig til aÐ è£ hefir ekki Ður aÐ
ranglti kenndur veriÐ. çar situr è£, çorgeir
Halld¢ruson," segir àfeigur, "og er èaÐ sìnt
aÐ èaÐ m l hefir aldregi komiÐ undir èig er m
lskipti liggja viÐ èv¡ aÐ è£ kannt eigi
m l aÐ meta og hefir eigi vit til heldur en uxi aÐa asni og kìs
eg èig fr ." ç litast àfeigur um og varÐ
staka munni: Illt er ìtum elli aÐ b¡Ða,
tekr h£n seggjum fr sìn og visku. µtti eg nsta
vl nìtra drengja, n£ er £lfs hali einn
kr¢ki. (Illt er mnnum aÐ b¡Ða elli, h£n tekur
sj¢n og vit fr èeim. Fyrir skemmstu tti g vl
nìtum drengjum en n£ er versti kosturinn einn eftir (è.e.
mesta ¢metiÐ kr¢k ¡ kjtb£rinu).)
"Og hefir mr fariÐ sem varginum. çeir etast èar til
er aÐ halanum kemur og finna eigi fyrr. Eg hefi tt aÐ velja
um marga hfÐingja en n£ er s einn eftir er llum mun èykja
ills aÐ von og sannur er aÐ èv¡ aÐ meiri er ¢jafnaÐarmaÐur
en hver annarra og eigi hirÐir hvaÐ til fj rins vinnur ef hann
fr è heldur en Ður. Og er honum èaÐ
vorkunn è¢ aÐ hann hafi hr eigi veriÐ hlutvandur um
er s hefir margur ¡ vafist er Ður var rttl tur kallaÐur
og lagt niÐur d Ðina og dregskapinn en tekiÐ upp ranglti og
girni. N£ mun engum èaÐ ¡ hug koma aÐ eg muni
èann til kj¢sa er llum er ills aÐ von èv¡
aÐ eigi mun annar hittast slgri ¡ yÐru liÐi en è¢
mun èar n£ niÐur koma er è¢ eru allir aÐrir
fr kjrnir." Egill mlti og brosti viÐ: "N£ mun enn sem
oftar aÐ eigi mun virÐing fyrir èv¡ hr niÐur
koma aÐ aÐrir vildu èaÐ. Og er èaÐ til, Gellir,
aÐ viÐ stndum upp og gngum ¡ brott og tlum meÐ okkur
m liÐ." çeir gera n£ svo, ganga ¡ brott èaÐan
og setjast niÐur. ç mlir Gellir: "HvaÐ skulum viÐ
hr um tala?" Egill mlti: "çaÐ er mitt r Ð aÐ gera
litla fsekt og veit eg eigi hvaÐ til annars kemur er è¢
munum viÐ litla vinsld af hlj¢ta." "Mun eigi fullmikiÐ è¢
aÐ viÐ gerum èrett n aura ¢vandaÐs fj r?" segir
Gellir, "èv¡ aÐ m laefni eru meÐ milum rangindum upp
tekin og er èv¡ betur er èeir una verr viÐ. En
ekki er eg f£s aÐ segja upp gerÐina èv¡ aÐ
mig vntir èess aÐ illa muni hugna." "Ger hvort er è£
vilt," segir Egill, "seg upp sttina eÐa sit fyrir svrum." "çaÐ
kìs eg," segir Gellir, "aÐ segja upp." N£ ganga èeir
fund bandamanna. ç mlti Hermundur: "Stndum upp og heyrum
¢s¢mann." ç mlti Gellir: "Ekki munum viÐ s¡Ðar
vitrari og mun allt til eins koma og er èaÐ gerÐ okkur Egils
aÐ gera oss til handa, bandamnnum, èrett n aura silfurs." ç
segir Hermundur: "Hvort skildist mr rtt, sagÐir è£ èrett
n tigi aura silfurs?" Egill segir: "Eigi var èaÐ Hermundur er
è£ stir n£ hlustinni er è£
st¢Ðst upp. V¡st èrett n aura og èess fj r
er engum s viÐ tkt ¢veslum. Skal èetta gjaldast ¡
skjaldaskriflum og baugabrotum og ¡ llu èv¡ ¢r¡flegast
fst til og èr uniÐ verst viÐ." ç mlti Hermundur:
"SvikiÐ hefir è£ oss Egill." "Er svo?" segir Egill. "çykist
è£ svikinn?" "Svikinn èykist eg og hefir è£
svikiÐ mig." Egill segir: "çaÐ èykir mr vel aÐ
eg sv¡ki èann er engum tr£ir og eigi heldur sj lfum
sr og m eg finna snnur m¡nu m li um èetta.
ç£ falst f èitt ¡ svo mikilli èoku aÐ
è£ tlaÐir, è¢ aÐ èr skyti èv¡
¡ hug aÐ leita èess, aÐ è£ skyldir aldrei
finna." Hermundur segir: "çetta er sem annaÐ èaÐ
er è£ lìgur Egill, èaÐ è£ sagÐir
vetri er è£ komst heim ofan èaÐan er eg hafÐi
boÐiÐ èr heim £r hrakb£inu um j¢l og varstu
èv¡ feginn sem von var aÐ. En er £ti voru j¢lin
è ¢gladdist è£ sem von var og hugÐir
illt til aÐ fara heim ¡ sultinn en er eg fann èaÐ
è bauÐ eg èr aÐ vera èar meÐ annan
mann og è stu èaÐ og varst feginn. En um voriÐ eftir
p ska er è£ komst heim til Borgar sagÐir è£
er d iÐ hefÐu fyrir mr èr¡r tigir klakahrossa og
hefÐu ll etin veriÐ." Egill segir: "Ekki tla eg aÐ ofsgur
mtti segja fr vanhldum è¡num en annaÐhvort tla
eg aÐ etin vru af èeim f eÐa engi. En vita èaÐ
allir menn aÐ mig og f¢lk mitt skortir aldrei mat è¢
aÐ misjafnt s fj rhagur minn hgur, en èau ein eru kynni heima
aÐ è¡n er è£ èarft ekki aÐ taka
til orÐs ." "çaÐ mundi eg vilja," segir Hermundur,
"aÐ viÐ vrum eigi b Ðir èingi annaÐ
sumar." "N£ mun eg èaÐ mla," segir Egill, "er eg hugÐi
aÐ eg mundi aldrei tala, aÐ è£ l£k heill munni
¡ sundur èv¡ aÐ èaÐ var mr sp Ð
aÐ eg mundi ellidauÐur verÐa en mr èykir èv¡
betur er fyrr taka trll viÐ èr." ç mlti Styrmir:
"S segir sannast fr èr Egill er verst segir og èig
kallar prett¢ttan." "N£ fer vel aÐ," segir Egill, "èv¡
betur èykir mr er è£ lastar mig meir og è£
finnur fleiri snnur èv¡ og af èv¡
aÐ mr var èaÐ sagt aÐ èr hfÐuÐ èaÐ
fyrir lteiti aÐ èr t¢kuÐ yÐur jafnaÐarmenn
og t¢kstu mig til jafnaÐarmanns èr. N£ er èaÐ
v¡st," segir hann, "aÐ è£ hefir nokkur st¢rklki
meÐ èr èau er eigi vita aÐrir menn og mun èr
kunnigast um èinn hag. En è¢ er èaÐ ¢l¡kt
meÐ okkur, hvortveggi heitir Ðrum liÐi og veiti eg èaÐ
er eg m og spara eg ekki af en è£ rennur èegar
svartleggjur koma loft. çaÐ er og satt aÐ eg
jafnan ¢hgt ¡ b£i og spara eg viÐ engan mann mat
en è£ ert mats¡nkur. Og er èaÐ til marks
aÐ è£ tt bolla èann er Matsll heitir og
kemur engi s til garÐs aÐ viti hvaÐ ¡ er nema è£
einn. N£ samir mr aÐ hj¢n m¡n hafi è
hart er eigi er til en èeim samir verr aÐ svelta hj¢n s¡n
er ekki skortir og hygg è£ aÐ hver s er." N£
èagnar Styrmir. ç stendur upp ç¢rarinn.
ç mlti Egill: "çegi è£ ç¢rarinn
og sest niÐur og legg eigi orÐ til. çeim brigslum mun eg
èr bregÐa er èr mun betra èagaÐ. En ekki
èykir mr èaÐ hlgilegt è¢ aÐ èeir
sveinar hli aÐ èv¡ aÐ è£ sitjir mj¢tt
og gn£ir saman lrum è¡num." ç¢rarinn segir:
"Hafa skal heil r Ð hvaÐan sem koma" sest niÐur og èagnar.
ç mlti çorgeir: "çaÐ mega allir sj
aÐ gerÐ èessi er ¢merkileg og heimskleg, aÐ gera
èrett n aura silfurs og eigi meira fyrir svo mikiÐ m l." "En
eg hugÐi," segir Egill, "aÐ èr skyldi sj gerÐ
èykja merkileg og svo mun vera ef è£ hyggur aÐ
fyrir èr èv¡ aÐ èaÐ muntu muna
Rang rleiÐ aÐ einn kotkarl markaÐi èrett n k£lur
¡ hfÐi èr og t¢kstu èar fyrir èrett
n lambr og tlaÐi eg aÐ èr skyldi èessi minning
allg¢Ð èykja." çorgeir èagnaÐi en èeir
Skegg-Broddi og J rnskeggi vildu engum orÐum skipta viÐ Egil. ç
mlti àfeigur: "N£ vil eg kveÐa yÐur v¡su eina
og hafa è fleiri aÐ minnum èing èetta og
m lalok èessi er hr eru orÐin: Flestr mun, µms og Austra
eg v tta èaÐ s ttum, m lma runnr um minna, mig glir èaÐ,
hlast. Gat eg hfÐingjum hringa hattar land, en sandi st ¡
augun kastaÐ, ¢r¡kr vafiÐ fl¡kum." (Flestir menn
munu hlast um èaÐ sem minna er vert. g votta èaÐ
¡ sk ldskap. çaÐ gleÐur mig. g, f tkur maÐur,
gat vafiÐ fl¡kum um hfuÐ hfÐingjum (leikiÐ
hfÐingja) en kastaÐ sandi ¡ st (gr Ðug) augu.) Egill
segir: "Vel m ttu hlast um èaÐ aÐ engi einn maÐur mun
meir hafa siglt veÐur jafnmrgum hfÐingjum." N£
eftir èetta ganga menn heim til b£Ða sinna. ç
mlti Gellir til Egils: "çaÐ vil eg aÐ viÐ sum b Ðir
saman viÐ okkrum mnnum." çeir gera n£ svo. N£ eru
dylgjur miklar èaÐ er eftir var èingsins og una bandamenn
allilla viÐ èessi m lalok. En f èetta vill engi hafa
og rekst èaÐ èar um vlluna. R¡Ða menn n£
heim af èinginu. *11 11. 11. N£ finnast èeir feÐgar
og var Oddur è alb£inn til hafs. ç segir
àfeigur Oddi aÐ hann hefir selt èeim sj lfdmi. Oddur
segir: "Skilstu manna armastur viÐ m l." àfeigur segir: "Eigi
er enn llu skemmt frndi." Innir n£ allan m lavxt og segir aÐ
honum er konu heitiÐ. ç èakkar hann honum liÐveisluna
og èykir hann langt hafa fylgt umfram èaÐ er honum kom
¡ hug aÐ vera mtti og segir n£ aÐ hann skal aldrei
skorta f. "N£ skaltu fara," segir àfeigur, "sem è£
hefir tlaÐ en brullaup èitt skal vera Mel aÐ
sex vikum." Eftir èaÐ skilja èeir feÐgar meÐ
krleikum og ltur Oddur £t og gefur honum byr norÐur
çorgeirsfjrÐ og liggja èar kaupmenn fyrir Ður.
N£ t¢k af byr og liggja èeir èar nokkurar ntur.
Oddi èykir seint byrja og gengur upp eitt h tt fjall
og sr aÐ annaÐ veÐurfall er fyrir utan, fer aftur til knarrarins
og baÐ è flytjast £t £r firÐinum. Austmenn
spotta è og kv Ðu seint mundu aÐ r¢a til Noregs.
Oddur segir: "HvaÐ megiÐ til vita nema èr b¡ÐiÐ
vor hr?" Og er èeir koma £t £r firÐinum è
er èegar byr hagstÐur. Leggja èeir eigi segl fyrr en
¡ Orkneyjum. Oddur kaupir èar malt og korn, dvelst èar
nokkura hr¡Ð og bìr skip sitt og èegar hann er
b£inn è koma austanveÐur og sigla èeir. Gefur
èeim allvel og koma çorgeirsfjrÐ og voru
kaupmenn èar fyrir. Siglir Oddur vestur fyrir landiÐ og kemur
MiÐfjrÐ. HafÐi hann è ¡ brott veriÐ
sj vikur. Er n£ b£ist til veislu og skortir eigi g¢Ð
tilfng og n¢g. çar kemur og mikiÐ fjlmenni. çar
komu Gellir og Egill og mart annaÐ st¢rmenni. Fer veislan vel
fram og skrulega. ç¢ttust menn eigi betra brullaup èegiÐ
hafa hr landi. Og er veisluna èraut, è
eru menn £t leiddir meÐ st¢rgjfum og var èar mest
f fram lagiÐ er Gellir tti ¡ hlut. ç mlti
Gellir viÐ Odd: "çaÐ vildi eg aÐ viÐ Egil vri vel
gert èv¡ aÐ hann er èess maklegur." "Svo èykir
mr," segir Oddur, "sem faÐir minn hafi gert vel viÐ hann
Ður." "Bttu è¢ um," segir Gellir. R¡Ður Gellir
n£ ¡ brott og hans f¢lk. Egill r¡Ður ¡
brott og leiÐir Oddur hann gtu og èakkar honum
liÐveislu "og mun eg eigi svo vel gera til è¡n sem vera
tti en reka lt eg ¡ gr suÐur til Borgar sex tigu geldinga
og yxn tv. Mun èaÐ heima è¡n b¡Ða og
skal aldrei forverkum viÐ èig gera meÐan viÐ lifum b
Ðir." N£ skiljast èeir og l¡kar Egli st¢rvel
og binda sitt vinfengi. Fer Egill heim til Borgar. *12 12. 12. çetta
haust hiÐ sama safnar Hermundur liÐi og fer £t til HvammsleiÐar
og tlar til Borgar aÐ brenna Egil inni. Og er èeir koma £t
meÐ Valfelli è heyra èeir sem strengur gjalli upp
¡ felliÐ og èv¡ nst kennir Hermundur sr s¢ttar
og stinga undir hndina og verÐa èeir aÐ v¡kja aftur
ferÐinni og elnar honum s¢ttin. Og er èeir koma fyrir çorgautsstaÐi
è verÐur aÐ hefja hann af baki. Er è
fariÐ eftir presti ¡ S¡Ðum£la og er hann kemur
è m tti Hermundur ekki mla og var prestur èar hj
honum. Og einn t¡ma er prestur lìtur aÐ honum è
ltur ¡ vrunum: "Tv hundruÐ ¡ gili, tv hundruÐ ¡
gili." Og s¡Ðan andast hann og lauk svo hans vi sem hr er n£
sagt. Oddur situr n£ ¡ b£i s¡nu meÐ mikilli
rausn og unir vel konu sinni. Alla èessa stund spyrst ekki til àspaks.
S maÐur fkk Svlu er M r ht og var Hildisson og rÐst til
b£s SvlustaÐi. Bj lfi ht br¢Ðir hans,
h lfafglapi og rammur aÐ afli. Bergè¢r ht maÐur er
bj¢ ¡ BÐvarsh¢lum. Hann hafÐi reift m liÐ
è er àspakur var sekur ger. Svo bar til eitt kveld
¡ BÐvarsh¢lum è er menn s tu viÐ elda
aÐ èar kom maÐur og drap dyr og baÐ b¢nda
£t ganga. B¢ndi verÐur èess var aÐ àspakur
er èar kominn og sagÐist eigi mundu £t ganga. àspakur
eggjar hann mjg £t aÐ ganga en hann fer eigi èv¡
heldur £t og bannar llum mnnum £t aÐ ganga og skilur
svo meÐ èeim. En um morguninn er konur koma ¡ fj¢s
è eru èar srÐar n¡u kìr til bana.
çetta frttist v¡Ða. Og enn er fram l¡Ða stundir
ber svo til aÐ maÐur gengur inn SvlustÐum og
¡ h£s èaÐ er M r hv¡lir ¡. çaÐ
var snemma um morgun. S maÐur gengur aÐ snginni og leggur
M meÐ saxi svo aÐ èegar gekk hol. çetta
var àspakur. Hann kvaÐ v¡su: Br eg £r sl¡Ðrum
sk lm nìbrìndri, èeirri lt eg M vi maga
hvotaÐ. Unni eg eigi arfa Hildis fagrvaxinnar faÐmlags Svlu. (g
dr¢ nìbrìnt sax £t sl¡Ðrum og rak èaÐ
¡ maga M s. g unni ekki syni Hildis faÐmlags hinnar fagurvxnu
Svlu.) Og ¡ èv¡ er hann snìr til dyranna hleypur
hann upp Bj lfi og rekur honum t lguhn¡f. àspakur
gengur til èess bjar er heitir Borgarh¢li og lìsir
èar v¡ginu, fer s¡Ðan brott og spyrst
n£ ekki til hans um hr¡Ð. V¡g M rs frttist v¡Ða
og mltist illa fyrir. çaÐ bar til nìlundu aÐ st¢Ðhross
hin bestu er Oddur tti, fimm saman, fundust dauÐ ll og tluÐu
menn àspaki èaÐ verk. N£ er èaÐ langa
hr¡Ð aÐ ekki spyrst til àspaks. Og um haustiÐ
aÐ menn gengu aÐ geldingum fundu èeir helli ¡ hmrum
nokkurum og èar mann dauÐan og st¢Ð hj honum
munnlaug full af bl¢Ði og var èaÐ svo svart sem tjara.
çar var àspakur og hugÐu menn aÐ s riÐ mundi
hafa grandaÐ honum, èaÐ er Bj lfi veitti honum, enda fariÐ
s¡Ðan af bjargleysi og lauk svo hans vi. Ekki er èess
getiÐ aÐ eftirm l yrÐu um v¡g M rs n um v¡g àspaks.
Oddur bìr Mel til elli og è¢tti hinn mesti
gtismaÐur. Eru MiÐfirÐingar fr honum komnir, Snorri
K lfsson og mart annaÐ st¢rmenni. Jafnan s¡Ðan hlst
vin tta èeirra feÐga meÐ g¢Ðri frndsemi.Og
